[ Drzewo ] · Standardowy · Linearny+ Kontrowersyjna recenzja Zakonu Feniksa

[Marta]

Poniżej możecie przeczytać kontrowersyjną recenzję V tomu HP. Znalazła ją Kasia na stronach Wirtualnej Polski. Jeśli macie słabe nerwy kiedy ktoś nie pisze o Zakonie Feniksa w samych superlatywach to przeczytajcie to po uprzednim wypiciu melisy =>. Powodzenia.

Po wielu miesiącach oczekiwania polscy fani Harry’ego Pottera mogą zapoznać się z piątą częścią jego przygód. Ja już to zrobiłam i lektura przyniosła mi... ogromne rozczarowanie i spełnienie obaw, jakie zaczęłam odczuwać, czytając Czarę ognia. Początkowe tomy serii miały w sobie coś – jakąś nieuchwytną, urzekającą magię, niedefiniowalny pierwiastek ciepła, który zapewnił autorce światowy sukces. „Potteromania” wybuchła mniej więcej po publikacji w Polsce trzeciego (i według mnie najlepszego) tomu: Harry Potter i więzień Azkabanu. Toteż wokół premiery Czary ognia media narobiły szumu, organizując szeroko zakrojoną akcję promocyjną. Nie inaczej było 31 stycznia 2004 – księgarnie otwierane równo ze wschodem słońca, magiczne tramwaje, etc.

Niestety, wraz z sukcesem medialnym i finansowym, w samej serii zaczęła się równia pochyła. Już Czara ognia zrobiła na mnie wrażenie pisanej „na siłę” – środkowa część książki była niemożebnie nudna, napięcie, które w poprzednich, daleko spójniejszych treściowo i kompozycyjnie, tomach było rozłożone równomiernie, w Czarze... przypominało sinusoidę: efektowny początek, potem długo, długo (zdecydowanie za długo) nic i „mocne” zakończenie.

Miałam nadzieję, że Harry Potter i Zakon Feniksa nie okaże się kolejnym stopniem na równi pochyłej... z wielką przykrością stwierdzam, że była to nadzieja płonna. Zgodnie ze sprawdzonym już patentem tom piąty rozpoczyna się zaskakująco: atakiem dementorów. Potem mamy okazję obserwować kolejną sinusoidę: nic istotnego nie dzieje się praktycznie od wyjazdu do Hogwartu aż do Bożego Narodzenia, kiedy to autorka serwuje czytelnikom kolejny fajerwerk – wizję Harry’ego. Po czym dostajemy ponownie niemalże zero akcji, aż do ekscytującego zakończenia.

Polski przekład liczy 960 stron. Przynajmniej jedną trzecią z nich, zajętą przez rozmnożone bezcelowo, a nic nie wnoszące do akcji wątki poboczne, można by było usunąć. Książka by na tym nic nie straciła, a wręcz przeciwnie: wiele by zyskała. Stałaby się spójniejsza, bardziej dynamiczna, mniej nużąca.

Tom ratuje wątek Dolores Umbridge, nowej nauczycielki obrony przed czarną magią, która przybywa do Hogwartu jako „wtyczka” ministra magii i otrzymuje od swego zwierzchnika szereg prerogatyw (np. stanowisko Wielkiego Inkwizytora), ułatwiających jej inwigilację życia szkoły metodami bliskimi reżimom totalitarnym. Postać Umbridge to podpora kompozycyjna tomu – bez jej poczynań ta przeładowana pustosłowiem konstrukcja runęłaby jak domek z kart.

Godna uwagi jest też kontynuacja wątku Severusa Snape’a, mistrza eliksirów (to jedna z moich ulubionych postaci w cyklu), którego szkic psychologiczny zostaje interesująco pogłębiony poprzez przywołanie wspomnień. Lekcje oklumencji są jednym z mocniejszych punktów książki.

Niewiele dobrego można powiedzieć o głównym bohaterze, który, miast dorastać, wydaje się drastycznie dziecinnieć. Ciągłe zmiany nastrojów, wybuchy gniewu przeplatane okresami melancholii zakrawającej na depresję, bezzasadne kłótnie z przyjaciółmi - są zapewne skutkiem burzy hormonalnej i rozlicznych a skomplikowanych problemów okresu dojrzewania. W tym problemów uczuciowych. Nasuwa się jednak pytanie: dlaczego ani Hermiona ani Ron, będący wszak w tym samym wieku, nie mają podobnych problemów? Czyżby „wybrańcy” dorastali inaczej? A może Harry odbija sobie 10 lat spędzonych u Dursleyów, zmieniając się stopniowo w rozwydrzonego Dudleya? Tak czy owak, jest absolutnie nieprzekonujący, a jego zachowania tak sztuczne, że przypominają farsę. Zwłaszcza w stosunku do Cho Chang.

Słowo o kompozycji: Rowling nie ustrzegła się powtórzeń – ponownie kończy morderstwem, a konfrontacje Harry-Voldemort pod koniec każdej części stają się już nudne, podobnie jak rozgrywki o Puchar Quidditcha, stale wygrywane przez Gryffindor. Proroctwo, mające być taką sensacją, jest tandetne i oczywiste. Dziwię się, że Voldemort, niepospolicie wszak inteligentny, tak bardzo o nie zabiegał – bez trudu można się domyślić, co zawiera.

Autorce wyraźnie kończy się inwencja, zaobserwować można zjawisko zwane „zmęczeniem materiału” – z tej historii niewiele więcej da się wycisnąć. Podobny problem dotyczy tłumacza – też chyba czuje się już zmęczony, brak mu błyskotliwych pomysłów na przekładanie czarodziejskich neologizmów – właściwie to nawet nie bardzo mu się dziwię.

Chciałabym wierzyć, że autorka przebudzi się ze słodkiego marazmu i powróci do poziomu, jaki prezentowała w tomie trzecim. Że tom szósty przełamie tendencję spadkową i zaprezentuje lepszą jakość na mniejszej ilości stron. Chciałabym, ale cóż... strony to galeony.



Mój komentarz: Faktycznie książka trzymana jest w schemacie „akcja, treść akcja”. Mi to nie przeszkadza. Treść była długa- fakt. Momentami trochę monotonna zwłaszcza wątek miłosny który wyjątkowo mi nie przypadł do gustu. Jednak żadnej innej książki 960 stronnicowej chyba nie przeczytałabym przez 3 dni. Jest to książka fenomenalna według mnie, bo gdyby tak nie było to nie miała by tylu czytelników, fanów. Żadna książka nie jest idealna jak zresztą nic na świecie. Wg. mnie w treści każdy może znaleźć coś dla siebie. Podobne problemy do swoich, podobne historie czy niczym takie same. To jest ta magia która przyciąga. Jednak prawda jest taka że ostanie 2 tomy są dość mroczne. Nasze społeczeństwo w większości samo jest mroczne, w depresji. Ucieka od tego co smutne i szuka ucieczki. W Zakonie Feniksa spotykamy się z problemami dzisiejszego świata- niesprawiedliwość, złośliwość, walka, wojna, ale tez z takimi jak miłość, zauroczenie, przyjaźń, braterstwo, nadzieja. Książka nie przeciętna, w którą po wgłębieniu się w treść możemy dostrzec jej większą wartość niż tylko przygody młodego czarodzieja.

[animag3003]

nie zaprzeczam, 5 tom ma swoje minusy, ale także ma plusy, jakoś mało osób to zauważa...
...no jasne, że książki tracą, jak wy to nazywacie, swoją magię... ale raczej to wynika z tego, że rowling stara się przedstawiać ten świat oczami harry'ego... i jak harry robi się coraz starszy, to w końcu ten świat robi się coraz mniej magiczny w dosłownym sensie tego znaczenia. w pierszych tomach (1 i 2) cała fabuła była oparta na tym samym: harry odkrywa coraz więcej nowości w swoim nowym świecie, wszystko go zaskakuje (a więc i nas) no a na deser książki mamy jakąś zagadkę i rozwiązanie, ale w obrębie hogwartu. tak własciwie to mamy tylko mgliste pojęcie, co tak naprawdę dzieje się w świecie czarodziei (mam na myśli to, że poznajemy właściwei tylko zdarzenia w obrębie hogwartu)
...a w dalszych częściach fabuła się rozwija... ja także uważam 3 tom za najlepszy...może dlatego, że tak mnie zaskoczył... i utzrymuje delikatną rówmowagę, między tym, co się działo w 1 i 2, a tym , co się będzie dziać dalej... i akcja dopiero się rozpoczyna, wszystko powoli się rozwija...
... w tomie jest już mniej ciekawie...ale ty chyba dlatego, że turniej ma nas wprowadzić do tego, że są jeszcze inni czarodzieje, inne szkoły... chodziaż, ja o tym pomylałam już przy czytaniu wcześniejszych tomów...ale po prostu od 3 tomu jest mrocznie...a w 4 widać to bardzo wyrażnie...że jest to, co jest przyjemne...i fragmenty, które są mroczne
...w 5 ta granica między tym, co mroczne, a tym przyjemnym się zaciera...i tak samo jest z ludzmi: im starsi, tym coraz wyraźniej dostrzegają, że świat nie dzieli się na białe i czarne...że jest jeszcze szare...a w dodatku różne odcienie
...i harry też to zaczyna dostrzegać...
...a to, że się denerwuje...no cóż w końcu każdy ma swoje haumory, jak mu to nie przejdzie w 6 to owszem, będzie to trochę dziwne...ale z drugiej strony...wyobraźcie sobie harry'ego jako grzecznego chłopca, który siedzi i nie robi nic lekkomyślnego... to o czym byśmy czytali? o tym, co jadł na kolacje? (choć o tym i tak czasem czytamy )
...nie da się jednak ukryć, że 5 tom jest przeładowany... na szczęście 6 będzie chudszy...chyba... nie narzekam dlatego, że mi się go źle czyta, nie, czyta mi isę go świetnie, rowling ma specyficzny sposób pisania...ale jest trochę... ciężki...a może ja jeszcze nie dorosłam?
...nawet jeśli harry potter skończy się w typowy sposób... że dobro zwycięża nad złem... to i tak będziemy do tej książki wracać... a rowling na pewno napisze coś jeszcze...

... a może napisze książki lepsze od harry'ego pottera?